The Political Role of Community Leaders Affecting The Preservation of The Tai Dam Ethnic Identity in Chiang Khan District, Loei Province

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา (1) การธำรงอัตลักษณ์ของกลุ่มชาติพันธุ์ไทดำ อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลย (2) บทบาททางการเมืองของผู้นำชุมชนที่ส่งผลต่อการธำรงอัตลักษณ์ ของกลุ่มชาติพันธุ์ไทดำ อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลย และ (3) แนวทางการเสริมสร้างพลังของกลุ่มชาติพันธุ์ผ่านการมีส่วนร่วมทางการเมือง การวิจัยใช้ระเบียบวิธีเชิงคุณภาพ โดยเก็บข้อมูลจากการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ให้ข้อมูลหลักจำนวน 20 คน ได้แก่ นายกเทศมนตรีตำบลเขาแก้ว ผู้นำชุมชน ผู้อาวุโส ปราชญ์ชาวบ้าน ตัวแทนศูนย์วัฒนธรรม ตัวแทนสถานศึกษา และชาวบ้านไทดำในพื้นที่วิจัยผลการวิจัยพบว่า ผู้นำชุมชนมีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมการแต่งกาย และประเพณี การแต่งงาน ผ่านการจัดกิจกรรมท้องถิ่น การสนับสนุนงบประมาณวัฒนธรรม และการส่งเสริมให้สถานศึกษาบูรณาการ อัตลักษณ์ท้องถิ่นไว้ในกระบวนการเรียนรู้ กระบวนการนี้สอดคล้องกับแนวคิด Ethnic Identity Politics ซึ่งอธิบายการใช้อัตลักษณ์ชาติพันธุ์เป็นพลังทางการเมืองเพื่อการต่อรอง ทำนุบำรุง และสร้างพื้นที่ทางสังคมสำหรับกลุ่มชาติพันธุ์ การธำรงอัตลักษณ์ของชาว ไทดำจึงมิได้เป็นเพียงการรักษาวัฒนธรรม หากเป็นการผลิตซ้ำ และรื้อฟื้นอัตลักษณ์ เพื่อต่อรองกับรัฐและสังคมในเชิงนโยบาย วัฒนธรรม และเศรษฐกิจ อันส่งผลให้เกิดความเข้มแข็งของชุมชนในมิติต่างๆ ผลการศึกษานี้ชี้ให้เห็นว่าผู้นำชุมชนสามารถเป็นกลไกสำคัญในการธำรงและแปลงอัตลักษณ์ให้เป็นทุนทางสังคม วัฒนธรรม และการเมือง ซึ่งสามารถใช้เป็นแนวทางเชิงนโยบายในการส่งเสริมกลุ่มชาติพันธุ์อื่น ๆ ให้สามารถอนุรักษ์วัฒนธรรมตนเองและมีบทบาททางสังคมอย่างยั่งยืน